Abortus bij schapen en geiten kan grote schade veroorzaken. Een van de belangrijkste oorzaken is Chlamydia abortus, een bacterie die niet alleen dieren treft, maar ook mensen kan besmetten. Vooral (zwangere) vrouwen lopen ernstig risico. Begin bij problemen op stal daarom altijd met persoonlijke bescherming: draag handschoenen, masker en beschermende kleding voordat u monsters verzamelt of dieren onderzoekt. Zonder de verwerpende dieren en zieke dieren altijd van het koppel af. Houd er rekening mee dat u deze kiemen ook met uw kleding, haar en handen mee kan nemen naar binnen! Neem daarom strenge hygiënische maatregelen om verspreiding naar andere dieren en mensen te voorkomen!
Wanneer verdenken op C. abortus?
- Abortus in het laatste deel van de dracht
- Zwakke lammeren of bokjes
- Meerdere abortusgevallen in korte tijd
- Necrotische placentitis: Nageboorte met plekken van lokaal versterf van weefsel
- Geen andere duidelijke symptomen dan verwerpen bij volwassen dieren
Zijn er in korte tijd meer dan 2-3 dieren die verwerpen of lammeren hebben die erg zwak zijn geboren, dan is aanvullend onderzoek aan te raden! Maximaliseer de kans op betrouwbare Chlamydia diagnostiek door niet af te wachten en van meerdere representatieve dieren monsters te verzamelen en in te sturen!
Wat moet u doen bij bemonstering en verzending?
Bescherm jezelf en zonder het aborterende dier af. De dierenarts verzamelt placenta (aangetaste delen) en geaborteerde vrucht (inclusief abomasum-inhoud en orgaanfragmenten) voor onderzoek bij Royal GD. Deze monsters dienen zo vers en snel mogelijk naar het laboratorium te worden verzonden. Aangezien dit hoog risico materiaal is, dienen tijdens het gespecialiseerde transport aan alle veiligheidseisen te worden voldaan!
Een diagnose uit sectie op verse vruchten en nageboorte is het meest betrouwbaar. Daarnaast kunnen er vaginale swabs afgenomen worden bij dieren die recent (24-72 uur) hebben geaborteerd. Om op koppelniveau te bekijken of er Chlamydia speelt, kunnen 5-10 geiten worden geselecteerd die hebben geaborteerd of die zwakke lammeren hebben gekregen. Daarnaast wordt vaak bij deze geiten binnen 12 weken na de problemen bloed afgenomen om antistoffen tegen Chlamydia aan te tonen.
Figuur 1. De mogelijkheden voor onderzoek: verse nageboorte, vruchten, vaginaal swabs en bloed
Conclusie: Een snelle diagnose en strikte hygiëne zijn cruciaal om verspreiding te voorkomen. Neem bij verdenking direct contact op met uw dierenarts, enkele dieren die verwerpen in korte tijd zijn al indicatief voor een probleem! Blijkt Chlamydia abortus de veroorzaker van de problemen, dan is er een vaccin beschikbaar dat veilig kan worden toegediend bij de drachtige geiten om de uitscheiding van de kiem te verminderen en de kans op abortus aanzienlijk te verlagen.
U kunt ook direct contact opnemen met één van onze dierenartsen: Jessica Hartjes, 06-3800 8533 (Nederland), Niels Groot Nibbelink (Zuid Nederland) 06-8100 2036, Anne-Miek Timmermans (Midden Nederland) 06-1370 2817, Sabine Hoogeveen (Noord-West Nederland) 06-8279 0165 of Anne-Lynn Geertshuis (Noord-Oost Nederland) 06-2046 9304.
Geitenmelkprijsvergelijking uitgevoerd door AgriMedia bv.
